Tarih: 28 / Nisan / 2024 //Sayfa hit sayısı:  16363   

Venturia inaequalis
Kara Leke



Hastalık etmeninin genel özellikleri:
Venturia inaequalis (Cooke) G. Wint. (anamorph:Spilocaea pomi Fr.:Fr.) fungal hastalik etmeni olup, kontrol altina alinmazsa ekonomik olarak elmanin en önemli hastaliklarinin basinda gelir. Hastaliktan dolayi, özellikle bahar ayalarinin serin ve nemli geçtigi bölgelerde verim kaybinin %70 ve üzerine çiktigi bildirilmektedir. Ürün kayiplari direk olarak meyveye olacagi gibi, asiri sekilde yaprak dökülmesiyle mevve kalite ve kantitesine düsmesine neden olmaktadirlar. Bu kayiplara ek olarak meyve görünüsünü de bozamakta ve meyvelerin pazar degerleri azalmaktadirlar. Kara leke hastaligi olarak bilinen fungal etmen kis gibi olumsuz kosullari gözlerde konidi ve misel olarak, yere dökülen meyve ve yapraklarinda ise perithecium (pseudothecia:eseyli üreme organi) olarak geçirmektedir. Bahar aylarinda perithecium olusan ascosporlar inokulumun ana kaynaklarini olustururlar. Bir çok bölgede ilk enfeksiyonlar ascosporlar ile yaklasik olarak gözlerin açilma zamaninda veya hemen açildiktan kisa bir süre sonra olmaktadir. Yere dökülen yaprak ve meyvelerde ascosporlar zamanla olgunlasmakta ve yeni infeksiyonlar 5-9 hafta boyunca devam etmektedir. Infeksiyonlarin ortaya çikmasi için gerek duyulan süre ise nemli havalarda infektelen organin islak kalma süresine ve ortam sicakligina baglidir. Yapraklara ulasan ascosporlarin burada çimlenip, penetrasyon yapabilmesi için uygun sicaklik ve nisbi nem bulmasi gereklidir. Sporlar 13-21 °C ve %99 nisbi nemde en iyi olarak çimlenirler. Genç yapraklar 5. ve 8. gününe kadar infeksiyonlara oldukça hassastirlar, ama yaprak altlari geç sezonlarda da enfeksiyonlara maruz kalabilir. Meyve infeksiyonlari için gerek duyulan süre ise meyve yasi ile artma egilimindedir, yani hasat sonuna kadar meyveler infekte olabilirler. Fungal etmen yaprak ve meyveye yerlestikten sonra, lekelerin üzerinde fungusun konidipsorlari olusmakta ve bu sporlar sezonun kalan süresi içerisinde sekonder inokulum kaynagi olusturmaktadirlar. Konidisporlar gelismekte olan yapraklara ve meyvelere su siçramalari ve rüzgar ile dagilmaktadir. Konidi devresinde enfeksiyonlar devamli ve tekrarli bir sekilde yeni infeksiyonlara ve hastaligin genis bir alanlara yayilmasina neden olur. Hastaligin bu sekilde yayilmasi hava kosullari, bitkinin hassasligina ve inokulum kaynagina bagli olmaktadir. Yaz enfeksiyonlarini olusturan konidisporlar 2-30 °C sicaklikta çimlenebilir, optimal çimlenme sicakligi ise 8-10 °C dir. Bu sporlarin enfeksiyonlari özellikle kurak geçen bölgelerde ascospor infeksiyonlari kadar önemli olmayabilir.


Hastalık Etmeninin Belirtileri (Simptomları):
Karalekenin en belirgin ve tahripkar devresi yaprak ve meyveler üzerinde görülür. Yapragin her iki tarafinda da görülen lezyonlar, genellikle önce alt tarafta gelisir. Lezyonlar yaprak ayasindan biraz daha koyu, zeytin yesili bir renktedir. Yaslandikça koyu kahverengi veya siyaha döner ve kadifemsi bir görünüm kazanir. Daha sonra lekeler genisler ve nekrotik bir hal alir. Yapragin üzerinden görülen lekeler ise daha bariz ve daha kesin hatlara sahiptir. Alt yüzeyindeki lekeler ise daha kesin olmayan bir görünüme sahiptir. Lekelerin oldugu bölgelerde yaprak düzgünlügü kaybolabilir ve hafif bir deformasyona neden olunabilir
Meyve üzerindeki lekeler ise koyu bir renktedir ve hastaligin genislemesi yapraktakilerden daha yavastir. Leker zamanla orta kisimdaki kadifemsi görünümü kaybeder, kahverengi bir renk alir ve suberinlesir. Gevsek bir yapida olan meyve kutikulasi koyu renkli lekelerin etrafinda beyazimsi bir bant olusturur. Meyveler olgunlasmadan önce hastalanirsa, gelismede düzensizlik ve lekelerin bulundugu kisimlarda oransiz büyümelerden dolayida çatlamalar meydana gelir.





Mücadelesi
Kültürel mücadele
1. Dayanikli kültivarlarin kullanimi.
2. Hastaligin ana inokulum kayanagi yere dökülen yaprak ve meyvelerdir. Hastalik ile iyi bir mücadele yapilmak isteniyorsa bunlarin toplanip yok edilmesi gerekmektedir. Yada bu bitki artiklari derin bir sürümle toprak altina gömülebilir veyahutta toprak dinitro birlesikler ile ilaçlanabilir. Bu tür önlem hastalgi tam olarak ortadan kaldirmaz, ama hastaligin inokulum kayanaginda büyük bir azalma görülür.
3. Hastalikli dallar, özellikle siracali dallar budanarak uzaklastirilmali ve yok edilmelidir.
Kimyasal mücadele
Hastalikla kimyasal m&ücadelede basarili olmak için her seyden önce deneyimli, kontrollü ve iyi bir gözleme ve gözlemciye baglidir. Özellikle elma yetistiriciligi yapilan bölgede erken uyari sistemi varsa, bunu uygulayan yetkili kisilerin talimatlarina göre hareket etmekte fayda vardir. Çünkü hastalik ile etkin bir mücadele fungal etmenin ascosporlari olgunlasma ve çikis zamanlarinin belirlenmesine ve bitkinin fenolojik durumuna baglidir. Sporlarin ilk olgunlasma ve çikis zamanlari iyi tespit edilirse, bitkiler spor çikislarindan hemen önce koryucu bir fungisitler ile ilaçlanarak ilk enfeksiyonlardan korunulabilir. Agacin fenolojik durumu göz önüne ne alinarak da bir ilaçlama programi uygulanabilir. Buna göre Ilk Ilaçlama; gözler kabarmaya baslayinca (%2 ' lik bordo bulamaci olabilir), ikinci ilaçlama; gözler açildiktan sonra çiçek tomurcuklarinin kirmizi uçlari görülünce yapilabilir (% 1' lik bordo bulamaci olabilir), Üçüncü ilaçlama; çiçekler açmadan hemen önce (%1 ' lik bordo bulamaci olabilir) ve dördüncü ilaçlama; çiçek taç yapraklarinin %95 döküldükten sonra yapilabilir. Bu ilaçlamalardan sonra yapilacak diger ilaçlamalar hastaligin durumuna ve geçen iklim kosullarina baglidir. Eger havalar serin ve nemli geçerse sonraki ilaçlamalara 15 gün araliklar ile devam edilebilir.
Zirai Mücadele Teknik Talimatlarina göre tavsiye edilen kimyasal ilaçlar(100 Litre su için):
Bakir Oksiklorür WP 50% (400 g)
Bakir Oksit WP 50% (400 g)
Bakir Kalsiyum oksiklorid WP 16% (1500 g)
Bromuconazole SC (100 g/l 30 cc)
Benomyl WP 50% (60 g)
Bitertanol SC 25% (50 g)
Bordo Bulamaci SIVI (1000+2000 g)
Bordo Bulamaci SIVI (500+1000 g)
Carbendazim WP 50% (30 g)
Captan WP 50% (150 g)
Captan FL 500 g/l (150 cc)
Chlorothalonil FL 500 g/l (200 ml)
Chlorothalonil + Carbendazim EC 450+150 g/l (240 ml)
Chlorothalonil WP 75% (150 g)
Cyprodinil WG 50% (30 g)
Cyproconazole EC 50 g/l (25 cc)
Cyproconazole + Captan WG 1+75 % (150 g)
Dichlofluanid WP 50% (200 g)
Difenoconazole EC 250 g/l (10 cc)
Dithianon WP 740 g/l (50 cc)
Dithianon WG 70 g/l (40 g)
Dodine WP 65% (100 g)
Dodine WP 500 g/l (80 g)
Fenarimol EC 120 g/l (30 cc)
Fluazinam SC 500 g/l (50 cc)
Folpet WP 50% (300 g)
Hexaconazole SC 50 g/l (40 cc)
Iminoctadine trialbesilate WP 40% (75 g)
Kresoxim-Methyl WG 50% (15 g)
Maneb WP 80% (300 g)
Mancozeb WP 80% (250 g)
Mancozeb WP 75 % (300 g)
Metiram Kompleks WP 80% (150-200 g)
Mycobutanil EC 125 g/l (40 cc)
Mycobutanil EC 245 g/l (15 cc)
Nuarimol EC 90 g/l (30 cc)
Nuaromil-Mancozeb WP 1+60% (150 g)
Penconazole+ Mancozeb WP 2.5+60% (100 g)
Propineb WP 70% (250 g)
Pyrimethanil SC 300 g/l (50 cc)
Tebuconazole WP 25% (25 g)
Thiram (TMTD) WP/WG 80% (200 g)
Thiophanate Methyl WP 70% (60 g)
Thiophanate Methyl WP 70% (60 g)
YMG
Etmenin sitematiğini görmek istiyorsanız etmenin ismini tıklayınız
Venturia inaequalis
 

Bu sayfanın dizaynı ve tüm içeriği Cahid ÇAKIR tarafından hazırlanmıştır.
Sayfaların en iyi görüntüsü 800 X 600 ekran çözünürlüğünde IE' da görebilirsiniz
Eleştiri ve önerilerinizi bekliyoruz.
e-mail:cahidcakir@bitkisagligi.net